Slimmer organiseren vanuit integraal organisatieontwerp
Een goede organisatiestructuur is een basisvoorwaarde voor werkbaarder werk en een beter presterende organisatie. Innovatieve Arbeidsorganisatie of IAO is een verzamelnaam voor alle initiatieven die genomen worden om de prestaties van organisaties te verbeteren, door een duurzame samenwerking tussen mensen te faciliteren. In de wetenschapelijke literatuur wordt ook wel gesproken over ‘Workplace Innovation’ en ‘High Performance Work Systems’ (HPWS).
Gestart vanuit de sociotechniek
De term IAO is in 2009 bij de opstart van Workitects in het leven geroepen om duidelijk te maken waar onze focus ligt. De oorsprong van deze term, en de integrale ontwerpaanpak waarvoor IAO staat, stoelt op de sociotechnische systeemtheorie. Deze stelt dat zowel het functioneren van de organisatie als de mensen die erin actief zijn, verbeteren door de werkprocessen en arbeidstaken opnieuw te ontwerpen. Deze theorie over organisatiestructuur en teamwerk is in de afgelopen 50 jaar door verschillende wetenschappelijke studies gevalideerd en ondertussen algemeen aanvaard.
Aangevuld met het model van Karasek
Naar het voorbeeld van Ulbo De Sitter (Nederlandse professor en toonaangevend figuur op het gebied van ontwerpaanpak) vulden we de sociotechnische systeemtheorie aan met de inzichten van Robert Karasek over de werkbaarheid van jobs. Karaseks theorie gebruikt jobkenmerken om succesvolle voorspellingen te doen over werkstress bij de jobuitvoerders. Het model van Karasek is wetenschappelijk gevalideerd en wordt o.a. in de arbeidsgeneeskunde toegepast. Ook externe preventiediensten (denk aan Idewe, Attentia, Mensura, Liantis enz.) passen zijn theorie toe in bevragingen over psychosociale risico's.
Het Workitects-organisatiecanvas
Het model van Karasek heeft ook onze huidige integrale kijk op organisatieontwerp vormgegeven. Ondertussen timmeren we al 15 jaar continu aan onze methodologie, zowel via onderzoek als begeleidingen bij organisaties in de praktijk. Daardoor slagen we er beter in om de theorie naar de praktijk vertalen. Want die praktijk is chaotisch. Organisaties zijn van nature ingewikkelde en weerbarstige constructies; en elke organisatie heeft zijn eigenheid. Organisatieontwerp is dus maatwerk.
Om dit maatwerk toch overzichtelijk te maken en duurzame verandertrajecten te kunnen realiseren, hebben we een organisatiecanvas ontworpen. Dit canvas bestaat uit 8 bouwstenen, die onderling verbonden zijn en op elkaar inwerken. We kijken zowel naar de culturele als de structurele dimensie van organisaties en werken zo aan een integrale roadmap voor slimmer organiseren.
Klaar voor een opleiding?
Hoe kan je je anders organiseren? Ontdek het met Werkblokken.
Aan de slag met het organisatiecanvas? In de webinarreeks leer je elke bouwsteen kennen aan de hand van inspirerende voorbeelden.
Van Babel tot ontwerp
Een organisatie neerzetten en ontwikkelen is een vak op zich. Het is een uitdaging waar vele managers en bedrijfsleiders mee worstelen. Dit boek is een basiswerk, een handleiding waarop je kan terugvallen als je concreet aan de slag wil met organisatieontwerp.
