Een hoge werkstress in woonzorgcentra
Binnen de social profit sector ervaren medewerkers in woonzorgcentra het meeste stress op het werk. Dat was al zo voor Corona en zal de voorbije maanden zeker nog toegenomen zijn. Werkstress wordt voor een groot bepaald door de inhoud van je job en de manier waarop je job georganiseerd is. Je job is daarbij zelfs belangrijker dan persoonlijke kenmerken, zoals je leeftijd of gezinssituatie. Als je voortdurend onder tijdsdruk staat, stress ervaart en weinig energie uit je job krijgt, loop je het risico op een burn-out.
Daarom kozen meer dan 100 Vlaamse woonzorgcentra ervoor om het werk anders te organiseren. Hun doel? Jobs creëren die meer energie geven en minder stress opleveren. Medewerkers uit 20 woonzorgcentra vulden onze werknemersbevraging, Werkmeter, in om hun werkbaarheid in kaart te brengen. De bevraging focust op de inhoud van de job en de manier waarop het werk georganiseerd is. Wat leren we uit de resultaten?
Het risico op burn-out in woonzorgcentra is het grootst bij verpleegkundigen en zorgkundigen. Ze ervaren de hoogste tijdsdruk, moeten het meeste herstellen na een dag werk en krijgen het minste energie uit hun werk. Maar hoe creëer je werkbare jobs in woonzorgcentra? Hoe zorg je ervoor dat medewerkers meer energie krijgen en minder stress ervaren?
Nieuwe dingen leren geeft energie
Medewerkers krijgen energie door nieuwe dingen te leren in hun dagelijks werk. Als je iedere dag geconfronteerd wordt met uitdagingen zonder dat je kan bijleren, kost dit veel energie. Geef medewerkers daarom de nodige uitdagingen én ruimte in hun job om nieuwe dingen te leren.
De resultaten van Werkmeter bij de 20 startende woonzorgcentra tonen dat zorgkundigen meer al-doende kunnen leren tijdens hun werk dan hun collega-verpleegkundigen. De oorzaak hiervan? Zorgkundigen werken onder toezicht van een verpleegkundige en voeren ondersteunende verpleegkundige taken uit. Deze samenwerking geeft zorgkundigen de mogelijkheid om bij te leren. Zorgkundigen mogen sinds begin 2019 ook meer taken uitvoeren op voorwaarde dat ze hiervoor de nodige vorming gevolgd hebben. Deze uitbreiding van hun takenpakket kan ook een invloed hebben op de positieve resultaten rond kennisontwikkeling.
Tip 1
Check waar er in hun huidig takenpakket nog ruimte is om bij te leren, herbekijk dit takenpakket of herverdeel taken binnen het team, zodat medewerkers tijdens hun werk kunnen bijleren.
Tip 2
Zet medewerkers die elkaars kennis nodig hebben samen in één team om kennisontwikkeling te stimuleren, bijvoorbeeld referentiepersonen. Geef medewerkers ook de nodige tijd en ruimte om te leren van elkaar.
Onverwachte gebeurtenissen geven stress
Medewerkers krijgen het meeste stress van onverwachte gebeurtenissen die de planning van de dag verstoren. Bij deze verstoringen denken we bijvoorbeeld aan ad hoc bezoeken van huisartsen, onverwachte vragen van familieleden, een “ongelukje” of val van een bewoner, een vraag van een collega naar ondersteuning… Leidinggevenden ervaren de meeste verstoringen tijdens hun dag. Toch hebben ze minder werkstress dan zorgpersoneel. Dit komt omdat leidinggevenden ook meer mogelijkheden hebben om taken in hun werk te verschuiven.
Tip 3
Beperk onverwachte verstoringen tijdens de dag, bijvoorbeeld door afspraken te maken met huisartsen rond bezoeken en beschikbaarheid van medewerkers.
Tip 4
Zorg er ook voor dat medewerkers zoveel mogelijk verstoringen zelf kunnen opvangen, bijvoorbeeld door aan te geven wanneer ze tijd hebben om vragen van familieleden te beantwoorden. Dat zorgt voor minder stress.
Samenwerking stimuleert emotionele steun
Zorgpersoneel heeft het meest te maken met aangrijpende situaties, zoals lastige of agressieve bewoners of geconfronteerd worden met ziekte, dood of lijden. Deze situaties zijn vaak emotioneel belastend voor medewerkers. Steun van collega’s kan helpen om hiermee om te gaan. Medewerkers die goed samenwerken in hun dagelijkse taken, steunen elkaar ook vaker als ze het emotioneel moeilijk hebben. En ook omgekeerd, collega’s die een goede band hebben met elkaar, werken beter samen.
Tip 5
Stimuleer medewerkers om elkaar te helpen bij het ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Zo creëer je een omgeving waarbij medewerkers er zijn voor elkaar.
Enthousiaste medewerkers door duidelijke doelen en coaching door leidinggevende
Het delen van dezelfde doelen en samenwerken om dezelfde resultaten te behalen, zorgt voor betrokken, enthousiaste en tevreden medewerkers. Bij onduidelijke doelen moeten medewerkers langer herstellen na een dag werken en denken ze meer na over het veranderen van werk. Ook de leidinggevende speelt hier een belangrijke rol in. Medewerkers krijgen meer energie, als hun leidinggevende een luisterend oor biedt, af en toe een compliment geeft en hen stimuleert om zich verder te ontwikkelen en met anderen samen te werken.
Tip 6
Zorg dat medewerkers weten wat er van hen verwacht wordt en dat er eensgezindheid is binnen het team over de te behalen resultaten.
Tip 7
Geef als leidinggevenden emotionele steun en coaching aan medewerkers. Zo zorg je voor tevreden medewerkers die in de organisatie willen blijven.
Samengevat
Verminder het risico op een burn-out met deze tips:
- Geef medewerkers de kans om tijdens het werk bij te leren. Dat kan bijvoorbeeld door medewerkers die elkaars kennis nodig hebben samen in één team te zetten om onderlinge kennisuitwisseling te verhogen.
- Beperk onverwachte verstoringen tijdens de werkdag. En zorg ervoor dat de medewerker zelf kan schuiven om deze verstoringen beter op te vangen.
- Stimuleer een goede samenwerking tussen medewerkers. Op die manier zal ook de emotionele steun tussen medewerkers stijgen.
- Zorg als leidinggevende voor een duidelijk doel en coaching van je medewerkers. Zo heb je betrokken, tevreden en enthousiaste medewerkers.
IAO in Vlaamse woonzorgcentra
Momenteel houden we een onderzoeksproject bij woonzorgcentra. Zo brachten we al de werkbaarheid van de jobs in deze zorgorganisaties in kaart. Het doel van het project is om de woon-, leef- en zorgkwaliteit van de bewoners en de jobkwaliteit van de medewerkers te verbeteren.
Werkmeter in jouw organisatie?
Samen gaan we na hoe het staat met het welzijn en de werkbaarheid op het werk. De afname, analyse en rapportering gebeurt door iemand uit het Workitects-netwerk. Verwacht je op het einde aan een duidelijke terugkoppeling met resultaten en een grondige analyse.
Binnen de Vlaamse woonzorgsector coördineren we een nieuw innovatieproject. De doelstelling? Betere zorg, zinvol en werkbaar werk, dankzij een vernieuwende organisatiestructuur. We onderzochten de werkbaarheid in Vlaamse woonzorgcentra. Het onderzoek duidt aan wat medewerkers uit die woonzorgcentra als 'werkbaar werk' ervaren. Het toont ook of er verschillen tussen zorgfuncties en ondersteunende functies zijn en hoe je de werkbaarheid concreet kan verhogen.
Op basis daarvan verzamelden we enkele tips, zodat jij al aan de slag kan met de werkbaarheid in jouw woonzorgcentrum.
-
-
-
-
-
- ©Workitects
