12 december 2024 (9.00-12.30u)

Stamfabriek in Europees succesverhaal

Anno 1899. Samen met zijn zoon Adhémar richt Constant Vandemoortele een fabriek op in het West-Vlaamse Izegem. Wat begon met het persen en raffineren van oliën voor de lokale zeep- en veevoederindustrie evolueerde naar het produceren en verkopen van

culinaire oliën en margarines. Met succes! Vandemoortele groeide uit tot een  internationale smaakmaker met 34 sites in Europa. De groep focust zich intussen op twee grote business lines: bakkerijproducten enerzijds; margarines, vetten en oliën anderzijds. Meer dan 120 jaar later wordt er nog steeds in Izegem geproduceerd. De fabriek dekt samen met haar zusterbedrijven in Zeewolde, Barcelona, Dresden en Hamburg de tweede pijler. Ongeveer 240 mensen maken er jaarlijks 160.000 ton margarine, met inmiddels meer dan 1.000 referenties.

C-Flow … dat was de naam van het verandertraject gebaseerd op operational excellence en lean dat Izegem in 2016 inging. Procesoptimalisaties, automatisering, digitalisering; maar ook 5S, visuele borden, kaizen events, root cause analyses. Een repertoire initiatieven werd er op poten gezet. Door de groeiende ordercomplexiteit – grotere

variatie, kleinere series – was er echter meer nodig. Meer eenvoud in de organisatie, meer samenwerking, meer halen uit talent … kortom meer wendbaarheid met meer aandacht voor de mens in de organisatie. Vanuit die optiek stapte het bedrijf in 2017 mee in het WIFI2020-project van Flanders’ FOOD, Workitects en Alimento. De arbeidsorganisatie van Vandemoortele Izegem werd hierbij grondig onder de loep genomen. Al deze initiatieven wierpen hun vruchten af, met als kersen op de taart twee ‘Factory of the Future’ awards in 2020 en 2023.

Een aantal take-aways uit de case:

• Werk als site team of management team ook als een team.
  • Kom wekelijks samen om aan de organisatie te werken.
  • Doe ‘gemba walks’: ga als team rond op de werkvloer, met een focus op een bepaald thema. Doe dit ook ’s nachts en bezoek samen de nachtploeg(en).
• Maak elk jaar ‘target images’
  • Visualiseer waar je als organisatie (‘site target image’) en per team aan zal werken.
  • Denk integraal en verbind alle verschillende verbeterinitiatieven (arbeidsorganisatorisch, opleidingen, digitalisering, preventie & welzijn, …) met elkaar.
  • Werk deze target images uit met input en feedback van de teamleaders en medewerkers (via teammeetings en ander overleg).
• Beschouw het (her)ontwerpen en ontwikkelen van je organisatie niet als een jaarobjectief, maar als iets waar je continu aan blijft werken en sleutelen.
• Deel en visualiseer successen.
• Test een nieuwe aanpak eerst uit in een bepaald deel van je organisatie (team of afdeling), evalueer en rol dan verder uit.
  • Laat medewerkers elkaar uitleggen waarom en hoe iets anders werd aangepakt.
• Gebruik leanmethodieken om verbeteringen te creëren en het gedrag van medewerkers te helpen veranderen.
  • ‘Kaizen events’ als een moment (1 of meerdere dagen) om samen (ook over teams heen) een probleem op te lossen of een manier van werken te verbeteren. Zie deze events niet als een kost, maar als een investering (en leg zo nodig een productielijn stil om mensen hiervoor vrij te maken).
  • ‘Dojo’: een productielijn die niet meer in gebruik is, kan worden omgeturnd tot opleidingslijn.
  • ‘Obeya’: ruimte waar teams een eigen teambord hebben en teamleden in alle rust kunnen overleggen.
  • ‘5S’: geef alles een vaste plaats, zorg voor continue aandacht voor orde en netheid.
  • ‘Gemba walks’ (zie hoger).
• Maak je teams herkenbaar, geef ze een identiteit en visualiseer dit in je organisatie.
• Schenk voldoende aandacht aan je eerstelijnsleidinggevenden. Zij zijn de sleutel tot de verandering.
• Werk met bepaalde rollen, zoals veiligheids- en kwaliteitsambassadeurs.
• Durf op termijn ook je functieclassificaties- en verloningssysteem te herbekijken, om zo de bredere inzetbaarheid van medewerkers (jobverbreding of -verrijking) ook te belonen.
• Gebruik technologie om de samenwerking tussen mensen te ondersteunen.
  • Via chatkanalen op MS Teams kunnen collega’s bijvoorbeeld informatie aan elkaar doorgeven. Voorwaarde is dat er tablets beschikbaar zijn en dat mensen hierrond worden opgeleid.
  • Niet alles moet per se digitaal worden gemaakt. Reinigingsformulieren werken nog steeds het makkelijks op papier.
• Voorzie tijd om medewerkers te laten deelnemen aan teamoverleg, shiftoverdracht, town halls. Dit is een investering die op langere termijn rendeert.

Meer weten?

De case van Vandemoortele Izegem staat ook beschreven in
ons boek: Samen op smaak gebracht.